Yüzyılların Gerçeği ve Mirası – III. Cilt 16.-17. Yüzyıllar : Kapitalizm ve Dünya

Yüzyılların Gerçeği ve Mirası – III. Cilt 16.-17. Yüzyıllar : Kapitalizm ve Dünya

Nedir 16. ve 17. yüzyılların anlamı tarihte?

Batı için, başta kapitalizmin doğuşu ve ilk sömürge fetihlerinin yanı sıra, Hümanizma ile Rönesans’ın doruğuna çıkışı; Reform; belki hepsinden de önemli olarak kör imana karşı aklın başkaldırısı ve onun sonucu, bilimin ilk büyük açıklamalarını ortaya koyuşu. Batı yeni kıtalar bulur ve eskilerini kolaçan edip dünya ticaret yollarını değiştirirken, bilimde bir “devrim” yapmış, başta gökkubbenin sırlarını çözmüş ve bütün bunlara denk düşecek biçimde, “düşünmede yöntem” tartışmasını başlatmış ve akıldan yana bir çözüme varmıştır. O dev sanatçılar bir yana, Kepler’lerin, Galilei’lerin, Harvey’lerin, Newton’ların, Descartes’ların, Bacon’ların, Spinoza’ların yaşadığı yüzyıllar, 18. yüzyıla, “Aydınlıklar Yüzyılı”na giden yolun taşları döşenmektedir.
Ya Doğu? 16. yüzyıl özellikle Türklerin en görkemli yüzyılı. Doğru! Ne var ki kuğunun son şarkısıdır bu. Asya, çok geçmeden, Avrupa uygarlığına karşı bir “geçici reddiye”de bulunacak, ondaki –bir bakıma− evrensel bütün değerlere sırtını çevirip, Doğu’nun büyük geri çekilişi başlamıştır. teknik gücü de ona terk ederek, sonunda dünya egemenliğinin yolunu açacaktır Batı’ya.

GİRİŞ

16. VE 17. YÜZYILLAR ÜSTÜNE

15. yüzyılın sonlarına doğru, evrenin derinliklerindeki Sirius yıldızından biri dünyamıza baksaydı, bakabilseydi, insan topluluklarının dağınıklığını ve kendi köşelerine çekilmişliğini görüp ne kadar da şaşırırdı kimbilir! Uygarlıklar birbirinden tam anlamıyla habersizdiler:...